رژیم غذایی DASH برای مبتلایان به پرفشاری خون طراحی شده است. در این رژیم از بیماران خواسته شده که تا می‌توانند سبزی، میوه و غلات سبوس‌دار، لبنیات کم‌چرب، مرغ و ماهی و مغزها را مصرف کنند.
درعین‌حال گوشت قرمز، چربی‌های اشباع مضر مثل انواع کره و مارگارین و شیرینی‌جات را کنار بگذارند. در ضمن مقدار مصرف سدیم را با حذف غذاهای فراوری شده و نمکدان از سر سفره به حداقل برسانند.
ممکن است دکتر شما فشارخونتان را بالا ببرد!
بعضی بیماران فقط در مطب دکتر فشارخونشان بالا است. این مسئله ریشه در اضطراب دارد و به‌عنوان فشارخون ناشی از روپوش سفید خوانده می‌شود مثل کودکانی که با دیدن دکتری که روپوش سفید به تن دارد به یاد آمپول زدن و واکسن می‌افتند!برای بالابردن دقت اندازه‌گیری فشارخون بهتر است فشارخون در خانه چک شود و به‌صورت مرتب در یک جدول یادداشت شود. سرنگ انسولین این یادداشت‌ها در زمان ملاقات پزشک برای قضاوت بهتر در خصوص شرایط بیمار در اختیار پزشک قرار داده شود. خوب است دستگاه فشار سنجتان را به مطب ببرید و آنجا در حضور پزشکتان فشار خود را اندازه بگیرید تا اگر ایرادی در تکنیک اندازه‌گیری دارید همان جا پزشک به شما آموزش دهد.
برخی داروها فشارخون را بالا می‌برند
داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا حاوی دکونژستانت می‌توانند باعث بالارفتن فشارخون شوند. از دیگر داروها می‌توان به داروهای ضد درد NSAIDS ، استروئیدها و قرص ضدبارداری و بعضی از داروهای ضدافسردگی اشاره کرد. اگر فشارخون بالا دارید خودسرانه دارو از داروخانه نخرید. حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا فشارتان بالا نرود.
مصرف بیش از حد نوشیدنی کافئین‌دار ممنوع
کافئین در مقدار کم مشکلی ایجاد نمی‌کند و شما می‌توانید هر روز یک تا دو فنجان قهوه میل کنید. بالابردن فشارخون در مورد کافئین به‌صورت موقتی است و هنوز ارتباط کافئین با فشارخون بالا به‌صورت قطعی اثبات نشده است.
استرس نداشته باشید
استرس فشارخون را بالا می‌برد. اما هنوز مدارکی دال بر اثر استرس در بالا نگه داشتن فشار در دراز مدت وجود ندارد. برای کنترل استرس بهتر است عادات غلط مانند رژیم غذایی ناسالم، مصرف الکل و سیگار را ترک کنید. همه این عادات با فشارخون بالا و بیماریهای قلبی در ارتباط‌اند.
به نمک نه بگویید
مقدار مصرف نمک را در برنامه غذایی خود کم کنید. سدیم موجود در نمک باعث احتباس مایعات در بدن، بالارفتن حجم کار قلب و افزایش فشارخون می‌شود.
مقدار سدیم دریافتی روزانه را به سطح کمتر از ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز برسانید. برای این کار لازم است به برچسب اطلاعات غذایی روی مواد غذایی بسته‌بندی شده دقت بیشتری داشته باشید. غذاهای فرآوری شده از جمله اقلام پر سدیم در بین مواد خوراکی هستند.
خوردن آجیل و مغزهای بو داده، انواع شور و ترشی‌ها، سوسیس و کالباس، دوغ، کنسرو سبزیجات و حبوبات یا کنسرو تن ماهی همگی مقدار سدیم زیادی را به بدن وارد می‌کنند.
کشک و پنیر پرنمک هم بهتر است از برنامه غذایی حذف و به جای آنها نوع بدون نمک جایگزین شود.
اشکال در سیستم عصبی خودکار و یا سیستم هورمونی کلیه ( رنین آنژیوتانسین ).
اثرات فشار خون بالا بر بدن چیست؟
از آنجا که فشار خون بالا در اغلب موارد یک بیماری خاموش است، می تواند تا سال ها پیش از آنکه علائم آن آشکار شود، به بدن آسیب برساند. در صورت عدم درمان می تواند باعث بروز عوارض جدی و یا حتی کشنده شود . عوارض پرفشاری شامل موارد زیر است:
آسیب شریان ها
شریان های سالم انعطاف پذیر و محکم هستند. خون به طور آزادانه و بدون مانع در شریان ها و عروق سالم جریان می یابد.
فشار خون بالا باعث می شود شریان ها منقبض و سخت شده و الاستیسیته آن ها کاهش یابد. این آسیب رسوب چربی های
مواد غذایی در عروق را تسهیل کرده و جریان خون را کاهش می دهد. این آسیب می تواند منجر به افزایش فشار خون می شود
پرفشاری ثانویه
پرفشاری ثانویه اغلب به سرعت رخ می دهد و می تواند شدیدتر از پرفشاری اولیه باشد. چندین بیماری که ممکن است در بروز پرفشاری ثانویه نقش داشته باشند عبارتند از:
بیماری کلیوی
آپنه انسدادی خواب
نقایص مادرزادی قلب
مشکلات تیروئید
عوارض جانبی داروها
مصرف مواد مخدر
سوء مصرف یا مصرف مزمن الکل
مشکلات غده آدرنال
برخی از تومورهای غدد درون ریز
نكته بسيار مهمى كه در مورد فشار خون وجود دارد اين است كه فشار خون محدوده ثابتى ندارد و در يك فرد بسته به شرايط مختلف فشار خون مى تواند تغيير نمايد. اين شرايط مانند وضعيت تغذيه، استرس هاى روحى، فعاليت بدنى، مصرف داروهاى خاص و حتى حالت نشستن همگى بر روى سطح فشار خون اثر گذار هستند. سرنگ آوا عمده اين تغييرات هم در مرحله تشخيص بيمارى فشار خون و هم در افرادى كه با تشخيص فشار خون بالا تحت درمان دارويى قرار دارند بايد مد نظر قرار بگيرند. به همين دليل تشخيص بيمارى فشار خون تابع شرايط و روش هاى خاصى است و با يك يا دو بار فشار خون بالا نمى توان تشخيص بيمارى را تأييد كرد.
نكته مهم بعدى كه در مورد فشار خون بالا وجود دارد اين است كه فشار خون بالا بيمارى مزمن و مربوط به سال هاى طولانى از زندگى است. در صورت سهل انگارى و عدم تشخيص يا تشخيص دير بيمارى، عوارض متعدد و نوعا غير قابل برگشتى در اعضاى مختلف بدن ايجاد خواهد شد كه با درمان طولانى مدت هم شايد نتوان به شرايط طبيعى اوليه برگشت.
عوامل زیر در بروز این نوع افزایش فشار خون موثر هستند:
بیماری کلیوی : به دلیل احتباس آب و نمک در بدن موجب بالا رفتن فشار خون می شود. این افزایش، خود می تواند باعث ایجاد بیماری کلیوی شود و یا آن را بدتر کند.
بیماریهای غدد درون ریز : (مانند سندرم کوشینگ، هایپرپلازی آدرنال و فئوکرومو سایتوما).
عوامل مستعد کننده چیستند؟
بیشتر مردم (نزدیک به نود و پنج درصد آنها) از نوعی افزایش فشار خون رنج می برند که علت مشخصی برای آن یافت نشده است. به این فرم، افزایش فشار خون اولیه گفته می شود.
عوامل زیر در بروز این نوع افزایش فشار خون موثر هستند:
سن : در مطالعات مختلف نشان داده شده است که سیر پیشرونده افزایش فشار خون با افزایش سن ارتباط دارد.
ژنتیک : به خوبی اثبات شده است که عوامل ژنتیکی که به ارث می رسند با افزایش فشار خون ارتباط دارند.
نژاد : سفید پوستان ونژاد هندواروپایی بیشتر دچار افزایش فشار خون می شوند.
عوامل محیطی : مانند چاقی، الکل، نمک زیاد و استرس نیز موثر هستند.
پنج درصد باقی مانده مبتلایان به فشار خون افزایش یافته علت مشخصی برای بیماری خود دارند. به این نوع، افزایش فشار خون ثانویه گفته می شود.
پیشگیری از فشار خون بالا
اگر فاکتورهای خطر فشار خون بالا در شما دیده می شود، اکنون می‌توانید اقداماتی برای کاهش خطر و عوارض ناشی از آن انجام دهید.
نحوه تصور خود از بشقاب شام معمول را تغییر دهید
به جای اینکه در سه طرف ظرف گوشت داشته باشید، ظرفی را در نظر بگیرید که در آن از گوشت به عنوان چاشنی استفاده شود. به عبارت دیگر، به جای خوردن استیک همراه با سالاد، سالاد بزرگتری را همراه با بخش کمتری از استیک بخورید.
شکر را حذف کنید
سعی کنید غذاهای کم شیرین تری مانند ماست های طعم دار، غلات و جوش شیرین را جایگزین کنید. غذاهای بسته بندی شده حاوی قند غیرضروری هستند، بنابراین حتما برچسب ها را بخوانید.
